ตำราประกอบโครงการปลูกต้นไม้เพื่อการอาชีวะบำบัดตามหลักสมดุลระบบนิเวศสำหรับบุคคลออทิสติก

องค์ความรู้ส่วนที่ ๒ สำหรับบุคคลออทิสติก

หน่วยการเรียนรู้ที่ ๔ พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ

พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ หมายถึง พืชที่ช่วยปรับหรือบรรเทาความชื้นแฉะหรือความแล้ง ให้ระบบนิเวศนั้นสดชื่นสมดุลขึ้น

ดังนั้น พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ จึงเป็นพืชที่ใช้ปลูกเสริมพืชพันธุ์ไม้อื่น โดยเฉพาะ พืชพันธุ์ไม้กลุ่มเป้าหมาย เพื่อให้ระบบนิเวศในบริบทของที่ปลูกต่างๆ เช่น กระถางปลูกแบบตั้งพื้นขนาดต่างๆ เป็นต้น มีพืชพันธุ์ไม้มากกว่าหนึ่งชนิดขึ้นไปของวิธีการปลูกตามหลักสมดุลระบบนิเวศนั่นเอง โดยกระถางที่ปลูกพืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศที่เจริญสมบูรณ์ดีแล้ว เรียกว่า กระถางสมดุลระบบนิเวศ ที่สามารถจะนำเอา พืชพันธุ์ไม้เป้าหมาย ที่เหมาะสมมาปลูกเติมต่อไป

พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ  สำหรับ พืชพันธุ์ไม้รากอากาศ อาทิ กล้วยไม้ตระกูลต่างๆ ที่มักปลูกในกระถางแขวน พบว่า พืชตระกูลโฮย่า, พืชตระกูลวิปสลิด และ พืชตระกูลเฟิร์นบางชนิด จะทำหน้าที่เป็นพืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศได้ดี

พืชตระกูลโฮย่า   เช่น   โฮย่าสายพันธุ์ต่างๆ   เดฟสายพันธุ์ต่างๆ ฯลฯ

พืชตระกูลลิปสลิด เช่น ลิปสลิดสายฝน ลิปสลิดเขากวาง ฯลฯ

พืชตระกูลเฟิร์น บางชนิดที่ทำหน้าที่เป็น พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ ให้กับ พืชพันธุ์ไม้รากอากาศ ได้ค่อนข้างดี เช่น เฟิร์นาคราชขากระต่าย เฟิร์นนาคราชฟิจิ ฯลฯ

พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ  สำหรับ พืชพันธุ์ไม้รากดิน อาทิ กล้วยไม้ดินชนิดต่างๆ ที่มักปลูกในกระถางตั้งพื้นหรือกระถางแขวนทึบ เช่น จุหลัน รองเท้านารี ฯลฯ พบว่า พืชคลุมดิน และ พืชตระกูลเฟิร์น บางชนิด จะทำหน้าที่เป็นพืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศได้ดี

พืชคลุมดิน บางชนิดที่ทำหน้าที่เป็น พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ ให้กับ พืชพันธุ์ไม้รากดิน ได้ค่อนข้างดี เช่น ริบบิ้นเขียว ปีกแมลงสาป ก้ามปูหลุด เล็บครุฑแคระ ฯลฯ

พืชตระกูลเฟิร์น บางชนิดที่ทำหน้าที่เป็น พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ ให้กับ พืชพันธุ์ไม้รากดิน ได้ค่อนข้างดี เช่น เฟิร์นใบมะขาม เฟิร์นนาคราช เฟิร์นเกล็ดหอย ฯลฯ

โดยในเบื้องต้นนี้ได้เลือก พืชพันธุ์ไม้เอื้อระบบนิเวศ แบบปลูกในกระถางแขวน จำนวน ๑๐ ชนิด และแบบปลูกในกระถางตั้งพื้น จำนวน ๖ ชนิด มาให้นักเรียน-นักศึกษาออทิสติกรู้จักและฝึกการอนุบาลดูแล ดังนี้

*สำหรับกระถางแขวน ๑๐ ชนิด

	๑ เดฟกระดุม
	๒ เดฟใบเขียว/ใบด่าง
	๓ ปลีกแมลงสาป
	๔ ลิปสลิดปะการัง
	๕ ลิปสลิดไข่มุก
	๖ ลิปสลิดสายฝน
	๗ เฟิร์นหางสิงห์
	๘ ลิปสลิดหางกระรอก
	๙ ลิปสลิดป๊อบอาย
	๑๐ เฟิร์นนาคราชขากระต่าย

*สำหรับกระถางตั้งพื้น ๖ ชนิด

	๑ เฟิร์นพลาสติก
	๒ เฟิร์นใบมะขาม
	๓ เฟิร์นนางพญาปีกนก
	๔ เฟิร์นข้าหลวง
	๕ เฟิร์นเกล็ดหอย
	๖ เล็บครุฑ